Gereedschap

Naast het plezier van het houtdraaien op zich, maak ik met zeker net zoveel plezier, gereedschappen en hulpstukken voor het draaien en het houtbewerken.

Zo maakte ik een 'Sandmaster', daarmee kan je de binnenkant van een schaal veel sneller schuren dan gewoon uit de hand. Het apparaat is gemaakt van een schijfje beukenhout met daarin een kogellager gelijmd, op het schijfje is een laag neopreen geplakt en daar zit weer een laagje Velcro, klittenband, opgeplakt. De schuurschijfjes worden uit beschadigde grotere schijven geponst.

Schuurhulpstuk

Bij de Dremel minimachine zijn schuurschijfhoudertjes te koop. De bijbehorende schijfjes moeten daarop geplakt worden. Makkelijker en vooral ook goedkoper is het om een stukje klittenband op het houdertje te plakken met Bisonkit. Met een ponsje kunnen ook daarvoor schuurschijfjes worden gemaakt.
De kleefschijfjes laten al snel los als het toerental te hoog is of de druk te groot. De schijfjes met klittenband hebben daar minder last van, maar ook hier moet het toerental en de druk aangepast worden. Het geeft zo een prima gereedschap om bijvoorbeeld het reststukje weg te slijpen nadat het werkstuk van de draaibank is gehaald.

Veel plezier heb ik ook van de grote passer die eveneens uit beukenhout werd gemaakt.

Handig zijn de krukjes en hechten die gemaakt werden voor de inbussleutels (binnenzeskantstift). Om een krukje te maken worden twee stukjes hout met een tussenlaagje van papier op elkaar geplakt, daarna gedraaid en vervolgens worden de delen met een beitel weer van elkaar gescheiden. Met een kleine steekguts wordt de hoek van de inbussleutel uit het hout gestoken. Daarna het geheel weer verlijmen en afwerken met olie of blanke lak.

Voor een hecht aan een inbussleutel de hoek van de sleutel afzagen en op een aambeeld een arend aan de sleutel hameren, zodat de sleutel niet in het hecht gaat meedraaien. Als u een klauwplaat heeft met meerdere soorten klauwen zult u veel plezier beleven aan inbussleutels met dergelijke handvatten.

Inbussleutels, wringijzer voor rampamoer en handvat aan boorsleutel

Goede houtdraaibeitels zijn niet goedkoop en als u er plezier in heeft en de nodige gereedschappen heeft om te smeden en te lassen, is er veel zelf te maken.

Uit een afgebroken HSS metaalboor kan een prima uitdraaihaak gesmeed worden. Ook kunnen er beitelpunten van gemaakt worden volgens de in de handel zijnde modellen. Ze werken prima en als het materiaal goed behandeld wordt, zullen ze zeer lang scherp blijven en dus uitstekend snijden.

Vroeger stond in elk houtdraaiboek dat er van vijlen prima draaibeitels konden worden gemaakt. Als je bij oude professionele houtdraaiers in de werkplaats ging kijken zagen we ook heel veel beitels die door de draaier zelf waren omgebouwd van een oude versleten vijl. Bij de Nederlandse vereniging voor houtdraaiers 'Radius' wordt het gebruik van vijlen consequent afgewezen. Op zich is dat te begrijpen, maar veel vijlen zijn van een uitstekende staalsoort vervaardigd en met de juiste behandeling is er toch een prima stuk gereedschap voor het houtdraaien van te maken. Door op de juiste wijze het staal te harden en te ontlaten is het mogelijk er een harde maar ook taaie draaibeitel van te vervaardigen, die zeker niet snel zal breken. In het gebruik doet zo'n beitel beslist niet onder voor een beitel uit Sheffield. Een vijl gebruiken als draaibeitel, zonder juiste warmtebehandeling is zonder meer af te raden. Het staal is te hard en daardoor bros, een breuk tijdens het draaien is dan mogelijk met alle gevolgen van dien.

Zelf gemaakte beitels, passer en uitdraaihaak

Minigutsen en een spindlemaster gemaakt van het staal van schroevendraaiers

Bij de tips onder harden wordt uit de doeken gedaan hoe ik een aantal beitels uit vijlen heb gemaakt, die door mij veel worden gebruikt en uitstekend voldoen.

Afsteekbeitel van HSS ijzerzaag

Uitdraaihaak, tips van HSS boortjes en ringbeitel

Voor het tussen de centers draaien van lange dunne voorwerpen kan een bril (lunette) noodzakelijk zijn, als de lengte van het werkstuk ongeveer 20 keer groter is dan de doorsnede, is het een erg fijn hulpstuk.
Een tweetal werd er door mij gemaakt, beide van beukenhout. Een met een 'glijlager' uit beukenhout met wat bijenwas er aan. Het is een eenvoudig maar efficiënt hulpstuk. De andere heeft kogellagers met nylon loopvlakken en is afgekeken van de fabrieksproducten Deze heeft aanzienlijk meer inspanningen gekost om te maken maar het resultaat geeft veel voldoening.

Lunettes

Beitelsteunen kunnen ook als project worden gezien, vooral steunen voor het uitdraaien van b.v. schalen, kunnen prima geheel naar eigen wens worden gemaakt.

Natuurlijk moeten er ook goede hamers en kloppers gedraaid worden die bij het beitelen prima van pas zullen komen. Beukenhout geeft prima hamers die een leven lang mee kunnen gaan. Bij voorkeur nemen we daarvoor steen- of haagbeuken dit witte hout is erg hard en taai. We zien het hier in Nederland wat minder maar op vakantie in Duitsland of Frankrijk kunt u het volop tegen komen.(Zie ook onder tips)

Diverse hamers

Bekertje met een gevangen ring.

Er zijn meerdere methodes om een zogenaamde 'gevangen ring' te maken. Een er van is met een speciaal daarvoor ontworpen beitel. Een dergelijke beitel is vrij eenvoudig te maken. De foto toont er twee, de ene gemaakt van een schroevendraaier en de ander van een vijltje. Beide werken uitstekend. De detailfoto geeft aan hoe een dergelijke beitel er uit moet zien.

Detailfoto 8 en 10 mm. beitel

Eind juli 2005 LUCHTVOCHTIGHEID !!!!!!!!!

De piano klinkt vals, de parketvloer bolt op, de straten en de kelders staan onder water en we lopen letterlijk met ons hoofd in de wolken. Een ongekende luchtvochtigheid van 95% gaf mijn hygrometer aan! In de werkplaats liep het condenswater van de machines.

We kunnen dat niet voorkomen, maar we moeten wel iets doen aan de gevolgen. Het gietijzerenblad van de lintzaag was egaal roestbruin en ook het bed van beide draaibanken kleurde bruin.

De beste remedie om van dat vocht af te komen is luchten!

’s Middags zakt de luchtvochtigheid meestal wel en dan is het goed door alles tegen elkaar open te zetten. De machines drogen dan weer snel op.

Vervolgens moeten we alle aangetaste oppervlakken met zeer fijn schuurpapier schoonmaken en daarna goed met WD 40 behandelen. Ook de beitels en andere blankmetalen gereedschappen moeten we nakijken, schoonmaken en met WD 40 inwrijven. Zo houden we ons dure gereedschap in goede conditie en voorkomen we dat de roest putjes gaat vormen

Heeft u vragen of wilt u reageren:

Schrijf een bericht in het gastenboek. Bekijk hier mijn gastenboek.

Niets van deze publicatie mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm, of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming.